Hazımsızlık (fonksiyonel dispepsi)

Bilgin

Global Mod
Global Mod
İşlevsel Dispepsi

İşlevsel dispepsi, bir çeşit kronik hazımsızlıktır – yemek sırasında ve daha sonrasında mide ağrısı, dolgunluk yahut şişkinlik hissi. Belirtileriniz için bariz bir niye bulunamadığında size FD teşhisi konur. Biroldukca tedavi seçeneği var, lakin herkes için işe yarayan tek bir tahlil yok.

Anksiyete yahut depresyon geçmişiniz var ise, sigara içiyorsanız yahut NSAID kullanıyorsanız, işlevsel dispepsi yaşama olasılığınız daha yüksek olabilir.

Bu risk faktörlerine sahipseniz, FD’ye sahip olma olasılığınız daha yüksektir.

İşlevsel dispepsi nedir?

Kronik hazımsızlığı olan bireyler çoklukla yemek sırasında ve daha sonrasında mide ağrısı, çok dolgunluk ve şişkinlik hissi bildirirler. Öbür yaygın semptomlar içinde asit reflü, mide ekşimesi ve çok geğirme bulunur. Bu semptomlarpeptik ülser hastalığına benzeri, lakin test edildiğinde, insanların yalnızca 1/3’ünde mide ülseri olacak, öbür 2/3’ünde işlevsel dispepsi olacaktır.

Fonksiyonel bozukluk, fizikî niçinlerle açıklanamayan bedensel fonksiyonlarınızda devam eden bir meseledir. Semptomlarınız var ve hekimler bu semptomları gözlemleyebilir, lakin mekanik bir sebep bulamıyorlar. Gastrointestinal hastalıklar çoklukla yapısal olmaktan epey “fonksiyoneldir”. Tabipler niye ortaya çıktıklarını her vakit anlayamazlar.

Sık sık hazımsızlık semptomlarınız var ise, sıhhat gastroenteroloğunuz, gastrointestinal sisteminizde ülser yahut yapısal bir sorun üzere rastgele bir sorun olup olmadığına bakacaktır. Yapamazlarsa, durumunuzu sıradançe işlevsel dispepsi (FD) olarak teşhis ederler. kimi vakit FD ayrıyeten hudut dispepsisi, ülser olmayan dispepsi yahut psödo-ülser sendromu olarak da tanımlanır.

İşlevsel dispepsi ne kadar yaygındır?

İşlevsel dispepsi, en yaygın işlevsel bozukluklardan biri olarak kabul edilir. Kestirimler, semptomları için gastroenterolog arayan şahısların %10 ila %20’sinin işlevsel dispepsiye sahip olabileceğini söylüyor. Lakin biroldukca insan semptomları için hiç bir vakit gastroenterolog aramadığından, buna sahip olanların sayısı bildiğimizden epeyce daha fazla olabilir.

İşlevsel dispepsinin belirtileri nelerdir?

Dispepsi semptomları sporadiktir: Aşikâr sebepler olmadan gelirler ve sarfiyatlar ve bilhassa rastgele bir şeyin onları daha uygun mi yoksa daha makûs mü yaptığını söylemek sıkıntı. İşlevsel dispepsi kroniktir – uzun bir süre devam eder – bir süreliğine ortadan kaybolabilir ve sonrasındasında bilinmeyen niçinlerle geri dönebilir. Teşhis konabilmesi için son üç ay ortasında ve en az altı aydır daima olarak semptomlarınız olması gerekir. Ayrıyeten aşağıdaki belirtilerden birden çoksına sahip olacaksınız:

  • Epigastrik ağrı. Bu, göğüs kafesinin altındaki üst karın bölgesinde ağrıdır. Epigastrium ismi verilen bu bölge mide, ince bağırsak, pankreas ve karaciğerinize mesken sahipliği yapar.
  • Şişmiş mide. Bilhassa yemek yedikten daha sonra karnınızda rahatsız edici baskı yahut dolgunluk hissi.
  • Erken tokluk yahut iştahsızlık. Yemekten daha sonra yahut yemek sırasında hayli çabuk “dolu” hissetmek.
  • Göğüste ağrılı yanma hissi. Bu, mide ile yemek borusu içindeki bölgede, ekseriyetle asit reflü niçiniyle yanan bir ağrıdır.
  • Asit reflü. Mide asidi yemek borunuz aracılığıyla midenizden çıkar ve ağzınızda yanma hissine ve ekseriyetle ekşi bir tada yol açar.
  • Mide bulantısı ve kusma. Şiddetli olaylarda, tokluk ve iştahsızlık gerçek bulantı yahut kusmaya dönüşebilir.
Farklı işlevsel dispepsi tipleri var mı?

Birtakım gastroenterologlar, işlevsel dispepsi semptomlarını iki kategoriye ayırır:

  • Epigastrik ağrı sendromu (EPS), sırf üst karın ağrısı ve yanma ile bağlantılı semptomları tabir eder.
  • Postprandiyal distres sendromu (PDS), sırf erken doyma, şişkinlik ve mide bulantısı üzere yemekten daha sonra ortaya çıkan semptomları söz eder.
her insanın semptomları tam olarak bu iki kategoriye girmez, lakin olduklarında, gastroenteroloğunuz bu semptomları bir küme olarak tedavi etmeye odaklanmasına yardımcı olur.

Gastrite karşı işlevsel dispepsi olup olmadığımı nasıl anlarım?

Gastrit ve hazımsızlık birfazlaca semptomu paylaşır ve her ikisine de sahip olabilirsiniz. Mide zarının iltihaplanması olan gastrit, çoklukla izlenebilir bir niçine sahiptir. Bakteriyel bir enfeksiyon, mide astarını (NSAID’ler) aşındıran kimi ağrı kesici ilaçların çok kullanması yahut epeyce fazla mide asidi olabilir. Bu şeyler test edilebilir ve tedavi edilebilir. İşlevsel dispepsiniz var ise, gastrit denklemin bir kesimi olabilir, fakat tamamı değil. Gastritinizin sebebini keşfedebilir ve tedavi edebilir ve bu semptomlardan biraz rahatlama yaşayabilirsiniz, fakat tam bir rahatlama sağlayamazsınız.

GÖRH’ye karşı işlevsel dispepsim olup olmadığını nasıl anlarım?

GÖRH ayrıyeten işlevsel dispepside bir faktör olabilir. Mide ekşimesi, geğirme ve kimi vakit asit reflü ile gelen ekşi tat, işlevsel dispepsinin belirtileri içindedır. GÖRH’niz var ise, gastroenteroloğunuzun tanıması çok kolaydir. Kronik asit reflü, yemek borunuzda vakit içinde gözle görülür hasara yol açar. GÖRH’nin mide asidini azaltan ilaçlarla tedavisi de nispeten kolaydır. GÖRH’nizi tedavi ettiyseniz, lakin hala hazımsızlık belirtileriniz var ise, size işlevsel dispepsi teşhisi konabilir.

IBS’ye karşı işlevsel dispepsim olup olmadığını nasıl anlarım?

IBS (irritabl bağırsak sendromu), işlevsel dispepsi üzere diğer bir işlevsel bozukluktur. Hatta misal lakapları var. İşlevsel dispepsiye “irritabl mide sendromu” ve IBS’ye “sinir midesi” ismi verildi. tıpkı vakitte, IBS, bilhassa kalın bağırsak yahut kolon olmak üzere bağırsaklarla hakikaten ilgilidir. İşlevsel dispepsisemptomları daha epey mide ve üst ince bağırsakla ilgilidir. FD ağrısı daha epeyce üst GI yolunda bir yanma hissidir, IBS ağrısı ise daha epeyce kabızlık yahut ishal niçiniyle bağırsaklarda krampa emsal.

İşlevsel dispepsiye ne sebep olur?

“Hazımsızlık” terimi, sindirim sürecinizde bir şeylerin aykırı gittiğini var iseyar. Lakin bu fazlaca şey olabilir. Tabiplerin işlevsel dispepsiye neyin sebep olduğuna dair net karşılıkları yok, lakin kimi teklifleri var. Bunlardan kimileri şunlardır:

  • Bozulmuş mide konaklama / boşaltma. Olağanda midenin yiyecekleri barındırmak için gevşemesi ve genişlemesi gerekir, lakin birtakım insanlarda bu fonksiyon bozulabilir ve daima bir tokluk hissine niye olabilir. Mideyi ince bağırsağa boşaltmasını söyleyen sinyaller de bozulabilir. Bu, yiyeceklerin midede epey uzun mühlet kalması durumunda yiyeceklerin yedeklenmesine, gazın birikmesine ve bakterilerin hayli fazla üremesine niye olabilir.
  • Yiyecek alerjisi. Teşhis edilmemiş bir besin alerjiniz var ise, bağırsaklarınızda inflamatuar bir karşılık üretiyor olabilir. FD’li birtakım şahıslarda daha yüksek beyaz kan hücresi sayımı vardır, bu da bağırsak bağışıklık sisteminin aktive olduğunu gösterir. Kimileri ayrıyeten besin hassasiyetlerini, bilhassa buğdaya karşı kendi kendine rapor eder. Alerjik bir cevap bulantı, gaz ve iltihaplanma semptomlarını açıklayabilir. Enflamasyon şişkinlik ve ağrının sebebi olabilir.
  • pilori. Bu yaygın bakteriyel enfeksiyon, birtakım insanlarda kronik iltihaplanmaya (gastrit) niye olabilir ve mideyi mide asidine karşı koruyan mukoza zarını aşındırabilir. H. pylorienfeksiyonunun çeşitli yan tesirleri olabilir, bu niçinle gastroenterologlar, gastrointestinal semptomlarınız açıklanamadığında bunu test edecektir. FD’li birtakım şahıslar, H. pylori tedavisi gördükten daha sonra düzgünleşir.
  • Viseral çok hassaslık / ruhsal faktörler. Birtakım insanların hudut sistemleri ekstra hassastır. Bu beşerler gerilime ve sindirim organlarının sıkılaşması ve kısıtlanması üzere duygusal faktörlere fizikî reaksiyon verebilirler. Bu bireylerin kimilerinde visseral çok hassaslığa da sahip olabilir; bu, sindirim organlarının nizamlı olarak genişlemesi ve daralmasının onlara çok yahut rahatsız edici geldiği manasına gelir.
İşlevsel dispepsiye hangi risk faktörleri katkıda bulunur?

Aşağıdaki durumlarda işlevsel dispepsi yaşama olasılığınız daha yüksek olabilir:

  • Anksiyete yahut depresyon geçmişiniz var ise.
  • Suistimal geçmişiniz var.
  • Pylori enfeksiyonu hikayesi var.
  • NSAID’leri kullandıysanız.
  • Sigara yahut tütün eserleri kullanıyorsanız.
  • Bayan cinsiyet.
İşlevsel dispepsi nasıl teşhis edilir?

Belirtilerinizi gastroenteroloğunuza deklare ettiğınızda, sizi genel niçinler için test edeceklerdir. Testler şunları içerebilir:

  • Belirtilerinizi açıklayabilecek yaygın enfeksiyonları ve hastalıkları denetim etmek için kan testleri.
  • Üst endoskopi, rastgele bir yapısal sorun için organlarınızın içine bakmak için bir görüntüleme testi.
  • Bağırsaklarınızdaki olağandışı bakterileri taramak için nefes testleri. Üre nefes testi H. pylori enfeksiyonunu tespit edebilirken hidrojen nefes testi SIBO’yu tespit edebilir.
  • Midenizin ince bağırsağınıza ne kadar süratli boşaldığını görmek için mide boşaltma çalışmaları.
Yapısal yahut biyokimyasal bir hastalık ispatı yoksa ve semptomlarınız üç ay yahut daha uzun müddettir devam ediyorsa, size FD teşhisi konur.

İşlevsel dispepsiyi nasıl tedavi edersiniz?

Bakteriyel bir enfeksiyon için olumlu test yaptıysanız, enfeksiyon için evvel antibiyotiklerle tedavi edileceksiniz. Fakat işlevsel dispepsi devam ederse ve diğer bir direkt niye bulunamazsa, kalan tedavi seçenekleri semptomları yönetmeye odaklanır. Bu bir deneme yanılma sürecidir. İlaç şunları içerebilir:

  • Asit azaltma: Gastroenterologlar ekseriyetle mide asidini bastırmak yahut nötralize etmek için kısa müddetli bir ilaç tedavisi reçete ederek başlar. Bu, mide astarınıza dinlenme ve tamir talihi verecek ve asit reflü semptomlarını azaltacaktır. Yaygın reçeteli ilaçlar içinde proton pompası inhibitörleri (PPI’ler) ve H2 reseptör blokerleri bulunur. Bunlar ekseriyetle iki yahut üç ay mühletle reçete edilecek ve akabinde bir daha değerlendirilecektir. Belirtilerinizi yönetmek için reçetesiz satılan antasitler de deneyebilirsiniz, fakat bunları birkaç haftadan uzun müddettir tertipli olarak kullanıyorsanız gastroenteroloğunuza danışın.
  • Prokinetik casuslar: Bir şey hareketliliğinizi yavaşlatıyor yahut bozuyorsa, yiyecekleri sindirim sisteminizden geçirme süreci, prokinetik casuslar yardımcı olabilir. Bu ilaçlar midenizi yiyecekleri epeyce uzun müddet tutmadan ince bağırsağınıza boşaltmaya teşvik eder ve yemek borusundan yiyecek yahut sıvı gönderme eğilimini azaltır.
  • Fitoterapi: Kombine bitkisel preparatlar, kimi şahısların semptomlarını tedavi etmede başarılı olmuştur. Farklı semptomları tedavi etmek için farklı bitki özlerini bir arada kullanmanın epey maksatlı yaklaşımı, tek başına bir yaklaşımdan daha yeterli çalışıyor üzere görünüyor. Nane ve kimyon yağının sabit bir kombinasyonu, sindirim sistemini sakinleştirir ve sakinleştirirken hareketliliği teşvik etmek için en sık reçete edilen formüllerden biridir.
  • Düşük doz antidepresanlar: Semptomları hudut sistemiyle ilgili üzere görünen birtakım şahıslar, trisiklik antidepresanlar (TCA) olarak bilinen bir ilaç kategorisinden yararlanır. Depresyon tedavisi için verilenden epeyce daha düşük dozlarda verilen bu ilaçlar, ağrı ve rahatsızlık algısını bastırmanın yanı sıra ruhsal tetikleyicileri modüle etmeye yardımcı olabilir. Kimileri ayrıyeten midenin sindirim sırasında gevşemesine yardımcı olur ve yiyecekleri barındırmak için daha fazla genişlemesine müsaade verir.
Bu ilaçlar, semptomlarınıza katkıda bulunan faktörleri gaye alırlarsa yardımcı olabilir. Lakin işlevsel dispepsi çoklukla bundan daha karmaşıktır ve ilaçların genel olarak FD tedavisinde sadece orta seviyede bir muvaffakiyet oranı vardır.

İnsanların semptomlarını yönetmek için kullandıkları öbür birtakım terapiler şunlardır:

  • Diyet değişiklikleri: Diyet tek başına işlevsel dispepside değerli bir faktör olmasa da, herkes hangi yiyeceklerin semptomlarını tetiklediğine dikkat ederek ve bu yiyeceklerden kaçınarak yarar sağlayabilir. Bu fazlaca ferdî bir şey olabilir. Bedeninizin farklı öğünlere nasıl reaksiyon verdiğini izlemek için bir yemek günlüğü tutmayı düşünebilirsiniz yahut farklı yiyecek kategorilerini sistematik olarak test etmek için bir eliminasyon diyeti deneyebilirsiniz. Daha küçük öğünler yemek ve daha uygunca çiğnemek de yardımcı olabilir.
  • Ömür şekli değişiklikleri: Kimi beşerler kilo vermenin, daha fazla idman yapmanın, kâfi uyku almanın ve omurlarındaki gerilim faktörlerini azaltmanın sindirim semptomlarını güzelleştirdiğini fark eder.
İşlevsel dispepsi hiç geçer mi?

İşlevsel dispepsileri için tıbbi bakım arayanların yalnızca %20’si kalıcı rahatlama bildirmektedir. İşlevsel dispepsi ne kadar sürer? Birçok insan için, biroldukca faktöre bağlı olarak süresiz olarak gelip giden kronik bir durumdur. Yapabileceğiniz en yeterli şey, semptomlarınızı ortaya çıktıkça denemek ve yönetmek ve semptomlarınızı etkileyen besinler, gerilim tetikleyicileri ve hayat biçimi alışkanlıkları hakkında bir farkındalık geliştirmeye çalışmaktır. Âlâ haber şu ki, FD tehlikeli yahut ilerleyici bir durum değil. En azından vakit zaman daha güzel olmalı ve daha da berbata gitmemeli.

İşlevsel dispepsi ile nasıl yaşarım?

FD üzere işlevsel bozukluklar karmaşıktır. Çoklukla beyin ve hudut sistemi, diyet ve ömür biçimi faktörlerinin yanı sıra sindirim sisteminizdeki organik niçinleri içerirler. Onları hem hastalar birebir vakitte gastroenterologlar için yönetmeyi bu kadar sıkıntı yapan şey budur. Tıbbi testler birtakım şeyleri ekarte etmeye yardımcı olabilir, lakin birçok vakit size tam olarak neler olduğunu söyleyemez. Sonunda, semptomlarınızı neyin daha güzel yahut daha berbat hale getirdiğini fark etmek için en yeterli pozisyonda olan sizsiniz. Farklı tedavileri denedikçe ve tetikleyicilerinizi azaltmaya çalışırken, işlevsel dispepsi ile yaşamanın kendi yolunu bulacaksınız.

Hekimimi ne vakit görmeliyim?

Aşağıdaki durumlarda tıbbi yardım alın:

  • Gastrointestinal hastalıklar için test edilmediyseniz.
  • Belirtileriniz değişir yahut besbelli biçimde kötüleşirse.
  • İstemeden kilo veriyorsanız.
İşlevsel dispepsi, bunu yaşayan ve tahlil arayan bireyler için hudut bozucu bir teşhis olabilir. Bir yandan, ömrünüzü tehlikeye atmayacak güzel huylu bir durumdur. Lakin öte yandan, kesin bir sebebi yahut tedavisi yoktur. O denli olsa bile, tıbbi testler sizi rahatlama yoluna koymanıza yardımcı olabilir. Katkıda bulunan belli faktörleri belirleyebilir yahut ekarte edebilir ve hekiminize durumunuz hakkında kıymetli bilgiler verebilir. Gastroenteroloğunuz, size yardımcı olabilecek en güzel ilacı reçete etmek için bulduğu delilleri kullanacaktır. Ve şayet birinci reçete işe yaramazsa, bu onlara çabucak sonrasında ne önereceklerini söyleyecektir.