Pilor stenozu, tam ismiyle ‘İnfantil Hipertrofik Pilor Stenozu’ bebeklerde hayatın birinci iki ayında mide çıkış tıkanıklığı ve safrasız kusmanın en kıymetli sebebidir. Mide çıkışıyla ince bağırsağın birinci kısmı olan oniki parmak bağırsak içinde bulunan ve kas kitlesinden oluşan ‘pilor’ makul aralıklarla açılıp kapanarak besinlerin porsiyonlarla mideden ince bağırsaklara geçişini ayarlar. Bu kas dokusunda çok büyüme (hipertrofi) pilorun açılmasını mahzurlar ve midedeki besinler ince bağırsağa geçemezler. Bu vakit bebekler beslenmeden daha sonrasında fışkırık stile kusar ve beslenme muhtaçlıklarını karşılayamazlar. Bu durum çocuğun susuz kalmasına ve hayati kıymetli mineralleri kaybetmesine yol açar.
niçinleri ne?
Pilor stenozunun tam olarak nasıl geliştiği, bu duruma neyin niye olduğu kesin olarak bilinmemektedir. Ama genetik, çevresel faktörlerin ve pilor dokusundaki hücrelerde olan kimi bozuklukların (sinir hücrelerinin fonksiyon bozukluğu, reseptör eksikliği vs.) pilor stenozuna niye olduğu düşünülmektedir.
Genetik olarak niye olan bozukluk tam olarak ortaya koyulmasa da, erkek çocuklarında kızlara nazaran 3-4 kat fazla olması, anne ve babadan birinde yahut kardeşlerden birinde bebekikte pilor stenozu olması, yenidoğan bebekte de bu hastalığın görülme riskini artırmaktadır. Bunun haricinde erken doğum, amme sütü yerine formül mamayla beslenme, kimi ilaçlara maruz kalma üzere durumlar pilor stenozunun görülme riskini artırabilir.
Hangi belirtiler verir?
Pilor stenozu olan bebekler doğumda öbür sağlıklı bebekler üzere beslenir, kilo alır. Kusmasları da başka sağlıklı bebekler üzere az ölçüde olur. Lakin 2 – 8. haftalar içinde, bilhassa 3 – 5. haftalarda her beslenme daha sonrası, giderek artan fışkırır şekilde kusmalar görülmeye başlar. Kusmalar safrasızdır ve kusma daha sonrası çocuklar yine beslenmek isterler.
Çocuklar âlâ beslenemedikleri için kilo kaybederler, karınları çöküktür, su kaybı niçiniyle ciltleri kurudur. Çok fazla sıvı ve mineral kaybeden çocuklar halsiz ve düşkündür. Kusma sebebi olarak reflü hastalığı düşünülse de, yatış konumu ve beslenme biçimi yarar etmez ve kusmalar devam eder
Tanısı nasıl koyulur?
Tanısı çoklukla hikaye ve fizik muayeneye dayanır. Ekseriyetle hikayeleri benzeridir. Fizik muayenede karında, pilora denk gelen yerde genişlemiş pilor ‘zeytin – olive’ biçiminde elegelir. Teşhisin katılaştırılması emelli yardımcı görüntüleme formülü olarak USG kullanılır. USG’de pilor duvar kalınlığının 4mm’den kalın (prematürelerde 3,5mm) ve uzunluğunun 16mm’den uzun olması Pilor stenozu tanısı nihaileştirir.
hem de kan gazı, kandaki elektrolitler okntrol edildir. Kusmanın niye olduğu mineral kaybı yerine temalır. Hasta ameliyata hazırlanır.
Pilor stenosu kimi cerrahi olan ve olmayan hastalıklarla da karışabilir. Cerrahi olarak mide çıkışında ve onikiparmak bağırsakta webler, pilor atrezisi, duplikasyon kistleri benzeri semptomlara nedne olsa da hayli daha az görülür ve ek tetkilerle teşhis konulabilir. Cerrahi olmayan hastalıklardan reflü hastalığı, gastritler, baş içi basıncın artmasına niye olan patolojiler, metabolik hatalıklar da emsal şeklide kusmaya niye olabilir. Bu niçinle de detaylı hikaye ve muayene kıymet arzetmektedir.
Tedavisi nedir?
Pilor stenozunun tedavisi cerrahi olarak kalınlaşmış pilor kas katmanının açılması ve mideden geçişin sağlanmasıdır (Ramstedt piloromyotomisi). Ameliyat 2 – 3cm’lik küçük kesiden açık olarak yahut kapalı (laparoskopik) olarak uygulanabilir. Ama pilor stenozu tedavisinde laparoskopik sistemin açık prosedüre karşı üstünlüğü ortaya koyulmamıştır.
Ameliyat daha sonrası dönem
Ameliyat daha sonrası tıpkı gün bebekler az – az beslenmeye başlar ve ölçü giderek artırılır. Çoklukla 2 – 3 gün ortasında tam beslenmeye geçilir ve bebek taburcu edilir. Birtakım durumlarda ameliyat daha sonrası bir süre daha kusmalar devam deebilir ve vakit içinde olağana döner.
niçinleri ne?
Pilor stenozunun tam olarak nasıl geliştiği, bu duruma neyin niye olduğu kesin olarak bilinmemektedir. Ama genetik, çevresel faktörlerin ve pilor dokusundaki hücrelerde olan kimi bozuklukların (sinir hücrelerinin fonksiyon bozukluğu, reseptör eksikliği vs.) pilor stenozuna niye olduğu düşünülmektedir.
Genetik olarak niye olan bozukluk tam olarak ortaya koyulmasa da, erkek çocuklarında kızlara nazaran 3-4 kat fazla olması, anne ve babadan birinde yahut kardeşlerden birinde bebekikte pilor stenozu olması, yenidoğan bebekte de bu hastalığın görülme riskini artırmaktadır. Bunun haricinde erken doğum, amme sütü yerine formül mamayla beslenme, kimi ilaçlara maruz kalma üzere durumlar pilor stenozunun görülme riskini artırabilir.
Hangi belirtiler verir?
Pilor stenozu olan bebekler doğumda öbür sağlıklı bebekler üzere beslenir, kilo alır. Kusmasları da başka sağlıklı bebekler üzere az ölçüde olur. Lakin 2 – 8. haftalar içinde, bilhassa 3 – 5. haftalarda her beslenme daha sonrası, giderek artan fışkırır şekilde kusmalar görülmeye başlar. Kusmalar safrasızdır ve kusma daha sonrası çocuklar yine beslenmek isterler.
Çocuklar âlâ beslenemedikleri için kilo kaybederler, karınları çöküktür, su kaybı niçiniyle ciltleri kurudur. Çok fazla sıvı ve mineral kaybeden çocuklar halsiz ve düşkündür. Kusma sebebi olarak reflü hastalığı düşünülse de, yatış konumu ve beslenme biçimi yarar etmez ve kusmalar devam eder
Tanısı nasıl koyulur?
Tanısı çoklukla hikaye ve fizik muayeneye dayanır. Ekseriyetle hikayeleri benzeridir. Fizik muayenede karında, pilora denk gelen yerde genişlemiş pilor ‘zeytin – olive’ biçiminde elegelir. Teşhisin katılaştırılması emelli yardımcı görüntüleme formülü olarak USG kullanılır. USG’de pilor duvar kalınlığının 4mm’den kalın (prematürelerde 3,5mm) ve uzunluğunun 16mm’den uzun olması Pilor stenozu tanısı nihaileştirir.
hem de kan gazı, kandaki elektrolitler okntrol edildir. Kusmanın niye olduğu mineral kaybı yerine temalır. Hasta ameliyata hazırlanır.
Pilor stenosu kimi cerrahi olan ve olmayan hastalıklarla da karışabilir. Cerrahi olarak mide çıkışında ve onikiparmak bağırsakta webler, pilor atrezisi, duplikasyon kistleri benzeri semptomlara nedne olsa da hayli daha az görülür ve ek tetkilerle teşhis konulabilir. Cerrahi olmayan hastalıklardan reflü hastalığı, gastritler, baş içi basıncın artmasına niye olan patolojiler, metabolik hatalıklar da emsal şeklide kusmaya niye olabilir. Bu niçinle de detaylı hikaye ve muayene kıymet arzetmektedir.
Tedavisi nedir?
Pilor stenozunun tedavisi cerrahi olarak kalınlaşmış pilor kas katmanının açılması ve mideden geçişin sağlanmasıdır (Ramstedt piloromyotomisi). Ameliyat 2 – 3cm’lik küçük kesiden açık olarak yahut kapalı (laparoskopik) olarak uygulanabilir. Ama pilor stenozu tedavisinde laparoskopik sistemin açık prosedüre karşı üstünlüğü ortaya koyulmamıştır.
Ameliyat daha sonrası dönem
Ameliyat daha sonrası tıpkı gün bebekler az – az beslenmeye başlar ve ölçü giderek artırılır. Çoklukla 2 – 3 gün ortasında tam beslenmeye geçilir ve bebek taburcu edilir. Birtakım durumlarda ameliyat daha sonrası bir süre daha kusmalar devam deebilir ve vakit içinde olağana döner.