ABD de ‘Dünya 5’ten büyüktür’ dedi

bencede

New member
Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’nin (BMGK) beş daimi üyesi ülkenin sorumsuzca kullandıkları veto yetkisinde değişiklik yapılması gündeme alındı. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın BMGK yapısına ve bu duruma ait “Dünya 5’ten büyüktür” eleştirisi sık sık gündeme gelirken, Lihtenştayn’ın sunduğu ve ABD’nin desteklediği bir tasarıya nazaran, BMGK’nın beş daimi üyesinin veto kullanımlarını gerekçelendirmesini kural koşan bir taslak hazırlandı.

Güvenlik Konseyi’nin daimi üyelerinin veto yetkilerinin kullanmasını azaltmayı amaçlayan tasarı, Rusya’nın Ukrayna’yı işgal etmesi daha sonrası gündeme getirildi. ABD başta olmak üzere 50 ülkenin desteklediği tasarı ile ilgili öteki 4 daimi üye (İngiltere, Fransa, Çin, Rusya) görüş beyan etmedi. Tasarıya göre, Güvenlik Konseyi’nde bulunan daimi üyelerden biri, oylamada veto sonucu alması durumunda 10 iş günü ortasında genel durumda sonucunı gerekçelendirmek ve açıklamak zorunda kalacak. Tasarıya, BMGK’ya daimi üye olmak isteyen Japonya ve Almanya da dayanak veriyor.

EN ÇOK RUSYA VETO ETTİ

BMGK’da karar alınması için yapılan bir oylamada, daimi üyelerden birinin veto etmesi halinde sonuç olumsuz sonuçlanıyor. Veto yüzünden felç olan, harekete geçemeyen BMGK üyesi devletler, adeta pasifize oluyor. İkinci Dünya Savaşı’ndan daha sonra 1946’da kurulan BMGK’nın, bu biçimdedan bu yana yapılan oylamaları Sovyetler Birliği (Rusya) 143 sefer, ABD 86 kere, İngiltere 30 defa, Çin ve Fransa 18’er sefer veto etti ve düşürdü.

Bahse ait ABD’nin BM büyükelçisi Linda Thomas-Greenfield, yaptığı açıklamada, “Rusya’nın son yirmi yılda veto imtiyazını berbata kullanma konusundaki utanç verici modelinden bilhassa tasa duyuyoruz” kelamlarıyla tasarıyı gerekçelendirdi.